Joanna
Kolejne nagrody trafiły do ZUOK Spytkowo!
ZUOK Spytkowo aż dwukrotnie doceniony w XX jubileuszowym Konkursie o Puchar Recyklingu.
Puchar Recyklingu to jedyne w Polsce przedsięwzięcie, które w sposób kompleksowy ocenia selektywną zbiórkę odpadów i działania edukacyjne prowadzone w Polsce w tym zakresie. Organizatorzy wyłaniają w ramach konkursu firmy, gminy lub organizacje, które realizują najbardziej efektywne systemy selektywnej zbiórki odpadów u źródła, a także prowadzą ciekawą i skuteczną edukację ekologiczną. Konkurs jest organizowany od 2000 roku przez miesięcznik „Przegląd Komunalny”.
Rusza X edycja „Drzewka za makulaturę”
Zapraszamy do udziału!
Niezmiernie miło nam ogłosić, że rusza akcja „Drzewko za makulaturę”! To już X edycja wydarzenia, podczas którego będzie można wymienić zebraną makulaturę na sadzonkę drzewka bądź krzewu. W tym roku zakupione drzewka nie tylko przyczynią się do produkcji tlenu, ale również zwiększą bazę pokarmową dla pszczół – wybraliśmy takie, które podczas okresu kwitnienia produkują nektar i pyłek.
Młodzi miłośnicy ptaków
Czerwcowe obserwacje grupy „Kania”
Czerwiec dla Młodzieżowej Grupy Badawczej Ptaków Wysypisk „Kania” był zdecydowanie najciekawszym miesiącem. W tym czasie młodzi miłośnicy ptaków odbyli dwie wycieczki na teren Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Spytkowie. Czasem słońce, czasem deszcz – pogoda była zmienna, ale i tak nie miała większego wpływu na ilość ciekawych obserwacji i spostrzeżeń.
Po pierwsze czerwcowe wizyty upłynęły pod znakiem ptasiej młodzieży. Nic dziwnego – to w końcu pora, w której większość gatunków ptaków odbyła lęgi, bądź jest w zaawansowanej fazie. Ucieszył nas bardzo fakt, że w dwóch z wywieszonych jesienią budek lęgowych zagnieździły się szpaki. Młode ptaki już były na tyle duże, że wyglądały z ciekawością przez otwory wlotowe wyczekując na rodziców. To już były jednak ostatnie chwile przed wyruszeniem na „wolność” i spróbowaniem samodzielności. W maju z kolei zauważyliśmy, że jedną budkę lęgową odwiedzają bogatki. Być może i tam przyszło na świat nowe pokolenie ptaków.
Niemałe poruszenie małych ornitologów wywołała obserwacja młodych bocianów białych na terenie zakładu. Na stelażu budynku kompostowni ptaki już od ubiegłego roku próbowały zakładać i rozbudowywać swoje gniazda. W tym roku pierwsza para złożyła jaja, z których wykluły się trzy młode. To nietypowe wydarzenie może budzić kontrowersje. W końcu lęgi w pobliżu składowiska odpadów mogą być ryzykowne. Czy ptaki karmione przez rodziców znalezionym w pobliżu, nienaturalnym dla siebie pożywieniem będą w dobrej kondycji i czy taka dieta im posłuży. Być może jednak dorosłe ptaki różnicują pokarm i dostarczają im też pożywienia spoza terenu zakładu. To wszystko się okaże w przyszłości, na razie małe boćki wyglądają na ptaki w całkiem dobrej formie. Pozostaje jeszcze problem szybkiej adaptacji do takich miejsc. Czy ptaki przyzwyczajone do ciągłej obfitości i łatwego dostępu do pożywienia, zgodnie ze swoją naturą, odlecą na zimę, czy też będą próbowały koczować na miejscu kierując się wygodnictwem i minimalizmem. Będziemy bacznie przyglądać się dalszym losom zakładowych boćków.
W czerwcu na terenie składowiska i całego zakładu znacznie przybyło mew, w tym najwięcej śmieszek. Ptaki te przybywały w wielkich stadach, a pod koniec miesiąca wśród nich widać już było młode, pierwszoroczne mewy. To znak, że niektóre śmieszki miały już okres lęgowy za sobą. Kiedy młode uzyskają już zdolność do lotu, mewy zbierają się w większe grupy i szukają pożywienia na obrzeżach miast, polach, a często również na składowiskach odpadów. Wśród dużej zbiorowości tych ptaków udało nam się wypatrzeć kilka osobników z obrączkami, co udokumentowaliśmy na zdjęciach. Informacje o tych ptakach prześlemy do Stacji Ornitologicznej PAN.
Pod koniec czerwca również otrzymaliśmy wspaniały pokaz zaprezentowany przez kanie rude i kanie czarne, które pięknie szybowały i krążyły nad placem. W pewnym momencie na niebie można było dostrzec jednocześnie aż dziesięć sylwetek tych drapieżników. W tym przypadku również do dorosłych mogły już dołączyć młode ptaki, które zwykle opuszczają gniazda w drugiej dekadzie czerwca.
Nowe pokolenie ptaków to zawsze bardzo wdzięczny obiekt obserwacji. Niezbyt płochliwe, dopiero szukające nowych doświadczeń, ciekawskie i wszędobylskie stworzenia budzą pozytywne odczucia oraz optymizm, że po raz kolejny trud i ciężka praca dorosłych przyniosła pozytywne efekty.
W małym ciele wielki duch
Maluch z charakterem i temperamentem
Trzeba mieć furę szczęścia, jakieś układy na górze, a później całe pokłady wewnętrznego sprytu, sprawności i mocy, aby jako niewielka modraszka przejść kompletną drogę rozwoju od jajka po wiek dojrzały. Możemy zatem z całą pewnością stwierdzić, że każda napotkana przez nas sikora to niebywały szczęściarz. Sito eliminacyjne jest tak gęste, jak do przesiewania mąki. Tylko nieliczni z nielicznych w nielicznym gronie z nielicznych doczekają „modraszkowej” emerytury!!!
W MAŁYM CIELE WIELKI DUCH
A jak w przypadku tej ptasiej drobnicy ustalić wiek emerytalny? Kiedy można uznać, że taka modraszka zrobiła już swoje i może w pełnych prawach, z czystą satysfakcją i poczuciem całkowitego spełnienia zwolnić tempo i odcinać kupony od swojej przeszłości. Ptaszyna niewielka to i ten czas skracamy do minimum. Moim zdaniem świadczenia należałyby się już każdej modraszce, która choć raz złoży jaja, czy przystąpi do lęgów. W dynamicznym ptasim świecie, szybkim i bezwzględnym, dla takich maluchów każdorazowe wypełnienie obowiązków rodzicielskich z jakimkolwiek sukcesem to mistrzostwo świata i Himalaje możliwości. Oczywiście zdarzają się ptaszki, które nawet kilka lat z rzędu, korzystając z niewątpliwie korzystnych wiatrów, dzielnie wyprowadzają kolejne lęgi. Ale takie osobniki to wartość dodana całej populacji.
Pierwszego roku nie przeżywa niemal 90 procent modraszek – doszukałem się takiej statystycznej informacji i polemizować z nią nie miałbym śmiałości. Z pewnością w tym wyniku jest całkiem dużo realizmu. Rzeczywistość wrzuciła modraszki na margines życiowego kołowrotka. Delikatny i kruchy jest los każdego życia zapakowanego w ciałko o wymiarach 11 centymetrów i wadze ok. 10 gramów. Z takimi warunkami nie można podporządkować świata pod swoje potrzeby i wymagania. Wręcz przeciwnie – trzeba się dostosowywać, unikać, przewidywać i uporczywie się bronić. Z małym ciałem nie pofikasz. W małym ciele może być tylko wielki duch – i to wydaje się być nadzieją i upragnionym atutem modraszek…
MUSI BYĆ NA PLUSIE
Nie tylko charakter, nie tylko ptasia rycerskość, nie tylko z kopią na wiatraki… Natura wymyśliła dla modraszek też dodatkowe przystosowania, które „ratują” i wzmacniają szanse populacji. W końcu sikora modra to ptaszek wcale nierzadki, a nawet wręcz przeciwnie. Więc ktoś zapyta: to jeżeli jest tak źle, to czemu jest tak dobrze? I to będzie sugestia całkiem logiczna i konsekwentna! Ptaszek, na którego wszystko dybie, wszystko czyha, wszystko (niemal) prześladuje musi mieć jakiegoś asa w rękawie (a konkretnie – pod piórami).
U nas raczej stawia się na jakość, a nie na ilość, u modraszek dokładnie na odwrót! Samice tych ptaków mogą składać nawet do 16 jaj, a w ciągu sezonu są w stanie przystąpić do lęgu dwa razy. Nie trzeba wyższej matematyki, rachunek jest prosty. Dzielna mama – modraszka daje życie i możliwość do rozwoju w ciągu roku nawet dla 32 potencjalnych sikorek w ciągu jednego roku. To całkiem spory kapitał, nawet jeżeli skreślimy te statystyczne 90% to z pary modraszek w sezonie do „pełnoletności” dobrnie trzech kandydatów. A więc jest przyrost i jedziemy na plusie.
Trzeba jednak pamiętać, że opieka nad tak licznym potomstwem to ogromny wysiłek dla rodziców. Wykarmienie w gnieździe kilkunastu nieustannie wygłodniałych dziobów to praca godna podziwu. Samiec w tym przypadku jest niezbędny i – chce, czy nie chce – musi włączyć się do tego szaleńczego zadania. Po kilkunastu dniach młode wychodzą z gniazda, ale karmienie się nie kończy. To jest również najtrudniejszy okres dla pisklaków, które stają się łatwym łupem dla drapieżników. Ale one z kolei też w tym czasie muszą wykarmić swoje potomstwo. I tak się ta cała karuzela kręci…
CZŁOWIEK IM NIE PRZESZKADZA
A co z samą modraszką? Jaki ma charakter, jakie słabości, jaki temperament? Pewnie każdy obserwował sam nie raz tą kolorową sikorę, więc i każdy ma jakieś swoje spostrzeżenia i ogólne wyobrażenie. Dla mnie jednak modraszka to przede wszystkim zdecydowany przerost ambicji w stosunku do możliwości. Z taką posturą każdy z nas by się schował jak najgłębiej i pokazywał jak najrzadziej. A tymczasem to ptak stosunkowo mało płochliwy, odważny, a nawet zadziorny. Nie liczy się dla niego rozmiar konkurenta, nawet jeżeli liczy się go w metrach. Modraszka to jedyny ptaszek od którego oberwałem po głowie. Zbliżyłem się kiedyś zupełnie nieświadomie za blisko do drzewa z niewielką dziupelką. Wychylił się niebieski rozjuszony obrońca. Zaterkotał, napuszył się, najeżył i … wyprowadził cios prosto w czoło.
Modraszka to też maksimum temperamentu. Narzekają na ten gatunek ornitolodzy obrączkujący ptaki. Nie dosyć, że złapane potrafią zawzięcie szczypać po palcach to też gdy wpadają w siatki rzucają się w nich jak ryby wyjęte z wody. Po kilku minutach szamotaniny i podejmowania konsekwentnych prób wyjścia z niekomfortowej sytuacji małe modraszki są tak poplątane, że nawet wprawne palce ornitologa nie są w stanie szybko ich wyswobodzić. To też dobitne świadectwo tego, że te stworzenie się nie poddają, nie rezygnują, nie zwieszają głowy, nawet jeżeli pozornie są w beznadziejnej sytuacji.
Modraszki to też kwintesencja wszedobyslkości. Mało jest przestrzeni i środowisk, które byłyby omijane przez te ptaki. Przebywają zarówno w wielkich miastach, jak i rozległych lasach mieszanych i liściastych. Przemykają po gałązkach ogrodowych drzewek, jak w środowisku nadwodnych lęgów, trzcinowisk, podmokłych olsów, brzezin, czy śródpolnych zadrzewień. Nie obce im są miejskie parki, cmentarze, aleje drzew, a także obrzeża lasów. Taka otwartość, tolerancja na zróżnicowane warunki, możliwość przystosowania się, to też kolejny plus po stronie sikor. To najlepsze świadectwo podkreślające niezłomną i upartą naturę tych niewielkich stworzeń. Modraszki również nie omijają terenów zurbanizowanych, przemysłowych, ruderalnych. Tam, gdzie jest choć odrobinę zieleni i roślinności, tam też wcześniej, czy później zajrzy modraszka. ZUOK w Spytkowie jest idealną i wymażoną przestyrzenią dla tych ptaków. Dookoła lasy, na posesji całkiem dużo drzew i krzewów, zimą karmnik, wiosną budki lęgowe. Myślicie, że trzeba czegoś jeszcze dla tych sympatycznych i dynamicznych ptaków? Moim zdaniem – nie! Z tak twardym, nieustępliwym i odpornym na przeciwności charakterem człowiek nie jest im w stanie zbytnio przeszkodzić. Nie oczekują też na specjalną pomoc, czy wyjątkowe traktowanie… one - drobne i kruche, ale zdecydowane i niepokorne. Takie są właśnie modraszki!!!!!
Zarząd Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Spytkowie oraz Zarząd Mazurskiego Związku Międzygminnego – Gospodarka Odpadami zaprosili przedstawicieli Samorządu oraz Radnych Miasta Kętrzyn na wizytę studyjną. Spotkanie, które miało miejsce 9 lipca, dotyczyło wielu aspektów działalności mazurskiego zakładu.
W dniu 28 czerwca, w Galerii ZUOK Spytkowo miała miejsce inauguracja wystawy prac Wiery i Romana Godlewskich. Oprócz możliwości podziwiania dorobku artystów, nasi goście usłyszeli kilka ciekawych historii związanych z trwającą już 45 lat pasją Państwa Godlewskich.
Kto z nas nie podziwiał pięknych witraży w zabytkowych czy nowoczesnych kościołach? ZUOK Spytkowo zorganizował wystawę, na której już od 28 czerwca podziwiać będzie można tę wspaniałą technikę za sprawą prac wykonanych przez Romana i Wierę Godlewskich.
Uruchomienie pierwszego na Mazurach automatu do butelek PET będzie towarzyszyło 11. Mazurskiemu Festynowi Ekologicznemu „Eko-Logika”. Festyn połączony z Miłkowiskim Dniem Rodziny rozpocznie się 1 czerwca o godz. 11. na boisku szkolnym w Miłkach.
W ostatni weekend w ramach Dni Otwartych Funduszy Europejskich odbyła się VI edycja akcji „Chronimy Mazury! Dni Otwartych Drzwi” w ZUOK Spytkowo oraz „Ekologiczny Piknik Rodzinny” w Spytkowie. Był to czas, gdzie znalazło się miejsce i na dobrą zabawę, i na zwiedzanie Zakładu, i na pozyskanie cennej wiedzy ekologicznej.
Obrączkowanie ptaków na terenie ZUOK Spytkowo